Szybki Poradnik

Termin sadzenia drzew i krzewów owocowych z tzw. gołym korzeniem

Najlepszą porą sadzenia jest jesień - termin po 5 października aż do mrozów. Rośliny sadzone jesienią mają wystarczającą ilość wilgoci, szybciej adaptują się do nowego stanowiska i zdążą się jeszcze ukorzenić przed nadejściem zimy. Drzewka sadzone jesienią rozpoczynają wegetację wczesną wiosną.  Jesienią jest także największy wybór odmian i gatunków. 

Dobrym terminem sadzenia jest także wczesna wiosna - okres przed ruszeniem wegetacji. Wiosną należy pamiętać o podlewaniu nowo posadzonych roślin. Drzewka sadzone w okresie późnowiosennym późno rozpoczynają wegetację.

Wysyłane przez nas rośliny są zapakowane w karton a korzenie są zabezpieczone balotem przed wysychaniem:

Jeżeli nie można posadzić drzewek/krzewów z gołym korzeniem zaraz po otrzymaniu:

• można je zadołować by korzenie nie uległy przesuszeniu (odwinąć folię, umieścić korzenie w dole i obsypać ziemią i podlać)
• lub nie odwijamy folii osłaniającej korzenie i pozostawiamy rośliny w chłodnym i ciemnym miejscu (np. garażu, piwnicy). Tak zabezpieczone mogą stać 1-2 tygodni. Przed sadzeniem moczymy korzenie w wodzie 6-24 godzin.

Technika sadzenia drzew z gołym korzeniem

Przed sadzeniem dobrze jest umieścić korzenie na kilka godzin w  wodzie (6-24 godzin). Zabieg ten jest szczególnie zalecany przy sadzeniu wiosennym.

Wykopujemy dołek takiej wielkości, by korzenie można było luźno rozłożyć. Na dno dołka sypiemy lepszej ziemi. Drzewka sadzimy 2-3 cm głębiej niż rosły w szkółce, ale tak żeby czop po okulizacji był na powierzchni i obficie podlewamy. 

Sadząc trzymamy drzewka powyżej miejsca szczepienia ale poniżej rozgałęzień (na wys. do 100 cm), tak aby nie wyłamać śpiących oczek na pniu i na gałęziach, z których wyrosną nowe gałęzie. Sadząc drzewka kolumnowe trzymamy je najlepiej jak najniżej, za podkładkę.

Gleba wokół drzewka musi być odchwaszczona. Drzewa owocowe nie mogą rosnąć także w murawie. Glebę można wyściółkować korą, trocinami lub torfem (grubości 10 cm), albo wyłożyć specjalną włókniną dostępną w sklepach ogrodniczych. Dobrze jest glebę wokół drzewka okładać trawą ze skoszonego trawnika.

Cięcie drzewek po posadzeniu

Każde posadzone drzewko czy krzew wymaga na wiosnę cięcia. Jest to zabieg konieczny, gdyż roślina lepiej się przyjmuje i tworzy ładną, silną koronę. Gdy pozostawimy koronę naturze, drzewa będą słabo plonować, szybciej się starzeć i zamierać.

Cięcie drzewek nierozgałęzionych - przycinamy okulant na wysokość 80-100 cm nad ziemią, 2-3 mm nad oczkiem. Przycięcie drzewka jednopędowego spowoduje wytworzenie gałęzi z pąków znajdujących się poniżej cięcia. Tym samym koronka zacznie się na wysokości 80-100 cm. Jeśli takiego drzewka nie przytniemy, pierwsze gałęzie wytworzą się na samym szczycie, czyli nawet na wys. 140-150 cm.

Cięcie drzewek rozgałęzionych - zostawiamy 4-6 pędów bocznych, resztę wycinamy całkowicie (usuwamy pędy rosnące zbyt nisko - poniżej 60-70 cm nad ziemią), wyrastające pod kątem ostrym lub konkurujące z przewodnikiem). Pędy najniższe skracamy o połowę długości, najwyższe o 2/3 długości, tak aby powstał pokrój choinki. Ostatnie cięcie to przycięcie przewodnika - 40 cm nad ostatnim rozgałęzieniem. W kolejnych latach nadal utrzymujemy stożkowy kształt korony.

Brzoskwinie tniemy po posadzeniu radykalnie - zostawiamy pięć silnych pędów rozłożonych równomiernie wokół pędu głównego i skracamy je nad drugim oczkiem od pnia. W drugim roku przycinamy pędy wyrosłe w poprzednim roku o 1/3 do połowy długości.

Skracanie pędów wykonujemy 2-3 mm nad oczkiem skierowanym na zewnątrz korony, aby powstała prześwietlona, szerokostożkowata korona.

Wycięcie całkowite pędu wykonujemy na obrączkę - bezpośrednio za zgrubieniem występującym u nasady pędu.

Wszystkie miejsca po cięciu smarujemy specjalną maścią do ran (np. Funaben Plus lub Dendromal) lub malujemy farbą emulsyjną białą zewnętrzną z dodatkiem Topsinu.

Rodzaje podkładek

 

Drzewka karłowe

Drzewka szczepione na podkładkach karłowych zajmują mało miejsca w ogrodzie, wcześnie wchodzą w okres owocowania (owoce można zbierać już w 1 lub 2 roku po posadzeniu drzewka), plonują obficie i rodzą owoce wysokiej jakości – duże i smaczne. Sadząc drzewka karłowe można zmieścić dużo odmian i gatunków na jednej powierzchni. Ponieważ zaczynają owocować bardzo wcześnie i obficie, dlatego aby zapobiec wyłamaniu czy przewróceniu się drzewka, należy prowadzić je przy palikach.

Drzewka karłowe mają płytki system korzeniowy, dlatego na glebach słabych (lekkich, piaszczystych), należy do dużego dołka (średnicy 1 m i głębokości 50 cm) nasypać żyznej ziemi (nie torfu!), podlewać drzewka w okresach suchych oraz corocznie nawozić.

Odległość sadzenia

Przy sadzeniu drzewek należy uważać, aby nie zakopać miejsca szczepienia – musi ono pozostać na powierzchni ziemi, w przeciwnym wypadku podkładka przestanie spełniać swoją rolę (np. skarlającą)

Karłowe jabłonie i grusze sadzimy w odstępie ok. 1,5 – 2 m w rzędzie. Półkarłowe jabłonie, karłowe śliwy, karłowe czereśnie, karłowe brzoskwinie, karłowe morele w odległości ok. 2-2,5 m, brzoskwinie, czereśnie i wiśnie w odstępie 3-4 m, a morele co 4m. Rząd od rzędu tworzymy w odległości 4m.

Krzewy owocowe sadzimy w odległości 1-2m w rzędzie i co 3 m rząd od rzędu.

Nawożenie

Rośliny do wzrostu potrzebują wielu składników pokarmowych. Do nawożenia drzew i krzewów wykorzystujemy nawozy wieloskładnikowe (np. Azofoska) lub naturalne.

Drzewa nowo posadzone zasilamy z opóźnieniem - wiosną w końcu kwietnia lub na początku maja.

W kolejnych latach drzewka zasilamy nawozami wieloskładnikowymi jesienią (nawozem jesiennym) lub wczesną wiosną (w marcu, nawozem azotowym).

Drzewka nawozimy corocznie!

 Pielęgnacja

Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest zwalczanie mszyc i innych szkodników. Zabieg wykonuje się najczęściej po kwitnieniu po zauważeniu szkodników.

W brzoskwiniach i nektarynach kędzierzawość liści zwalcza się po opadnięciu liści jesienią (Miedzian) lub na przedwiośniu przed pękaniem pąków preparatem: Syllit lub Pomarsol Forte 80 WG.

Pigwa

Pigwa jest dość wrażliwa na mróz w pierwszym/drugim roku po posadzeniu – należy ją okryć na zimę (np. agrowłókniną, papierem karbowanym)

Cięcie krzewów owocowych

Cięcie malin letnich (np. Przehyba, Laszka, Glen Ample)

Po posadzeniu pęd przycinamy tuż nad ziemią, aby z pąków przynasadowych wyrosły pędy owocujące w roku następnym.

Pędy malin mają 2 letni cykl rozwoju. W pierwszym roku pędy wyrastają z korzenia a w drugim owocują. Po owocowaniu pędy, które owocowały muszą zostać usunięte. Wycina się je w połowie lata po owocowaniu przy ziemi, nie czekając aż zaschną jesienią.

Na wiosnę pozostawia się 6-8 najsilniejszych pędów, które wyrosły w ubiegłym roku (i jeszcze nie owocowały), resztę wycina się przy ziemi. Pozostawionym pędom należy lekko skrócić wierzchołki.

 Cięcie malin powtarzających/jesiennych (np. Sugana, Erika, Polka, Poemat)

W pierwszym roku po posadzeniu przycinamy pędy tuż nad ziemią.

W kolejnych latach:

sposób 1. Jesienią po zbiorze lub wiosną wycinamy tuż nad ziemią wszystkie pędy, w ich miejsce wyrosną nowe, które będą owocować jeszcze w tym samym roku od sierpnia do października. Wówczas zbiór jest jednokrotny. Jest to najprostszy sposób prowadzenia malin.

sposób 2. Wiosną wycinamy tuż nad ziemią połowę najgrubszych pędów oraz pędy najcieńsze (najsłabsze) i leżące na ziemi (nikt nie chce zbierać owoców z ziemi). W ich miejsce wyrosną nowe pędy, które będą owocować jeszcze w tym samym roku od sierpnia do października.

Grube pędy, które pozostawiliśmy należy skrócić – odcinamy górną część pędu (ta która owocowała w zeszłym roku). Te pędy będą owocowały w czerwcu/lipcu. Czubki wszystkich grubych pędów można związać razem.

W ten sposób w czerwcu będziemy zbierać maliny z pędów starszych (zeszłorocznych) oraz od sierpnia do października z górnej części pędów nowych.

Cięcie porzeczek czarnych

Porzeczki czarne owocują na pędach jednorocznych i dwuletnich. Po posadzeniu skracamy wszystkie pędy nad 4 oczkiem od ziemi. Pędy, które wyrosną nie tniemy aż do czasu owocowania.

Ponieważ najdorodniejsze owoce rosną na pędach młodych, wycinamy przy ziemi wszystkie pędy stare - 4 letnie i starsze. Są one grube i mają ciemną korę. Wycinać należy również najsłabsze kilkucentymetrowe pędy i leżące nisko nad ziemią.

Cięcie porzeczek czerwonych i białych

Porzeczki czerwone i białe owocują na krótkopędach, które wyrastają na pędach 2,3 i 4 letnich. Po posadzeniu skracamy pędy o 2/3 długości.

W pierwszych latach wycinamy tylko najsłabsze pędy oraz te leżące na ziemi a pędy nowe skracamy o 1/3 długości (pobudzając je do wytworzenia krótkopędów).

W kolejnych latach wycinamy przy ziemi pędy starsze niż 4 letnie – są one grube i ciemnoszare, pokryte starymi krótkopędami (słabo owocują i dają owoce  niskiej jakości).

Cięcie agrestu

Agrest owocuje na krótkopędach, które wyrosły na pędach 3-4 letnich gałązek, toteż tnie się go podobnie jak porzeczki czerwone i białe.

W pierwszym roku po posadzeniu pędy skracamy o połowę. W kolejnych latach pędy skracamy o 1/3 długości (co pobudzi je do wytworzenia krótkopędów). Po wejściu agrestu w okres owocowania prześwietlamy koronę wycinając połowę najstarszych pędów.

Polecamy literaturę:

• "Drzewa i krzewy owocowe. Cięcie i prowadzenie" B.Schulz, G. Grossmann
• "Sztuka cięcia drzew i krzewów owocowych" A. Mika
• "ABC Sadownictwa" A. Mika

Tabele zapyleń drzew owocowych